Lê (Rouanês)

comena francêsa et arpetana du Rouanês (en Biôjolês historico) dens lo dèpartament de Lêre
(Redirigiê dês Lay (Loire))

Lâye

Çt’articllo est ècrit en arpetan rouanârd / ORB lârge. Le blâson de la vila de Rouana


Dêt pas étre mâl-prês por Laye.
Pâge d’éde sus l’homonimia Por los articllos homonimos, vêde .
[laˑɛ], [laː]

Lê (Rouanês)
Vua du vilâjo de Lê et son égllése en
jouin 2023.
Blâson de Lê
Blâson

Gentilyiço mondo de Lêen arpetan

Layen, Layenneen francês

Noms arpetans
Nom arpetan historico Lâye

[ˈlɑ.ji]
Noms ètrangiérs
Nom latin (racena) Lāĭda
Nom francês Lay [lɛ]
Administracion
Règion
culturâla
Drapél de l’Arpetania Arpetania
Règion
historica
Rouanês(dens le
Biôjolês historico)
Payis Drapél de la France France
Règion Ôvèrgne-Rôno-Ârpes
Dèpartament Lêre
Arrondissement Rouana
Entèrcomunalitât Comunôtât de comunes du Payis entre-mié Lêre et Rôno
Sendeco
Mandat
Jian-Mârc Gerôd
2020-2026
Code postâl 42470
Code comena 42118
Dèmografia
Populacion
municipâla
754 hab. (2020 en ôgmentacion de 2,03 % per rapôrt a 2015)
Densitât 59 hab./km2
Geografia
Coordonâs 45° 57′ 23″ bise, 4° 13′ 08″ levant
Hôtior Min. 339 m
Max. 592 m
Supèrficie 12,85 km2
Tipo Comuna campagnârda
Sôl d’atraccion Rouana
(comuna de la corona)
Èlèccions
Dèpartamentâles Canton du Cotiô
Lègislatives 6éma circonscripcion
Localisacion
Geolocalisacion sus la mapa : Ôvèrgne-Rôno-Ârpes
Vêde dessus la mapa administrativa de Ôvèrgne-Rôno-Ârpes
Geolocalisacion sus la mapa : Lêre
Vêde dessus la mapa topografica de Lêre
Geolocalisacion sus la mapa : France
Vêde dessus la mapa administrativa de France
Geolocalisacion sus la mapa : France
Vêde dessus la mapa topografica de France

[N 1],[V 1] [laˑɛ][N 2] (Lay [lɛ] en francês) est na comuna[V 2] francêse[V 3] et arpetana du Rouanês dens le Biôjolês historico, que sè trôve dens le dèpartament de Lêre[T 1] en règion Ôvèrgne-Rôno-Ârpes.

Depués[V 4] le XIIémo tant qu’u XIVémo siècllo, Lê ére na vila[V 5] importanta du Biôjolês.

Los habitents du vilâjo[V 6] s’apèlont le mondo de Lê [lə mɔ̃d d‿laˑɛ].

Geografia changiér

Le bôrg de la comuna sè trôve sus un torrâl[V 7] qu’est en-hôt[V 8] du bôrd gôcho de la gota d’Ècoron[T 2],[V 9] u vent[V 10] du Rouanês.

Toponimia changiér

Le nom de la comuna vint du latin *LĀĬDA (« colidor de bôsc[V 11] ; charriére pèrciêe dens un bôsc »)[N 3].

Pendent le Moyen Âjo, la prononciacion du nom arpetan d’origina — Lâye [ˈlɑ.ji] — sè change d’una fôrma dissilabica vers la fôrma d’a-nuet[V 12] qu’est monosilabica.

Cultura locâla et patrimouèno changiér

Endrêts et monuments changiér

Hèraldica changiér

 
Le blâson de Lê.

Vêre étot changiér

 

Wikimedia Commons propôse de documents multimèdiâ libros sus .

Bibliografia changiér

Liems de defôr changiér

Notes et rèferences changiér

Notes changiér

  1. Les ôtres vês, s’apelâve Lâye [ˈlɑ.ji].
  2. Prononçont étot [laː] d’aprés los patouesants.
    Le [r] roulâ at étâ remplaciê per le [ʀ] râcllo dens la prononciacion locâla de l’arpetan.
  3. Lay en 1078, 1268, u XIVémo siècllo, en 1555 et u XVIIIémo siècllo.
    Laium en 1202.
    Lahaen en 1219.
    Layo en 1231.
    Laya en 1260-1317.
    Laye en 1743.

Noms d’endrêt changiér

  1. Prononciê [ˈlaˑɛ.ʀɪ] (la Loire en francês).
  2. Prononciê [ˈɡœ.ta d‿e.kɔ.ˈʀɔ̃] (le ruisseau d’Écoron en francês), qu’ècrisont arriér-més « la gœta d’Ècoron » en grafia sarrâ.
  3. Prononciê [tsɔː.ˈtjo d‿la vaʀ.pɪ.ˈjiː.ʀɪ] (le château de La Verpillère en francês).
  4. Prononciê [tøʀ d‿bøːʀ] (la tour de Beurre en francês), qu’ècrisont étot « la tœr de Burro » en grafia sarrâ.
  5. Prononciê [tsɔː.ˈtjo d‿pe.sɪ.ˈlaˑɛ] (le château de Pesseley en francês).
  6. Prononciê [e.ˈliː.zɪ sã klaˑɛʀ e ˌsã.t‿a.ˈjã] (l’église Saint-Clair-et-Saint-Héand en francês), qu’ècrisont arriér-més « l’églése Sant-Clàr-et-Sant-Hèyand » en grafia sarrâ.
  7. Prononciê [tsa.ˈpɛ.la ˈnuː.tʀa ˈda.ma] (la chapelle Notre-Dame en francês).

Vocabulèro changiér

— Enfocajon et rèferences changiér

  1. Varianta rouanârda [vɥa] de « viua » f.
  2. Varianta rouanârda [kɔ.ˈmyː.nə] de « comenes » fpl.
  3. Varianta rouanârda [jã] de « lims » mpl.
  4. Varianta rouanârda [vaʀ] de « vâl » f.
  5. Varianta rouanârda [ʀə.tʀãs.ˈkʀiː.tɪ] de « retranscrita » pp f.

— Tèxto changiér

  1. « les ôtres fês » [lə.ˈz‿ɔː.tʀə vaˑɛ] loc adv est le parlar rouanârd por « los ôtros côps » loc adv.
  2. Varianta rouanârda [kɔ.ˈmyː.na] de « comena » f.
  3. Varianta rouanârda [fʀã.ˈseː.zɪ] de « francêsa » a f.
  4. « depués » [de.ˈpjo] prèp est la parola rouanârda por « dês » prèp.
    « parola » [pa.ˈʀœː.la] (parœla en grafia sarrâ) f est la parola rouanârda por « mot » m.
    Varianta rouanârda [sa.ˈʀɔ] de « sarrâye » a f.
  5. Varianta rouanârda [ˈvi.la] de « vela » f.
  6. Varianta rouanârda [vi.ˈlaːdz] de « velâjo » m.
  7. « torrâl » [tœ.ˈʀɔ] (tœrrâl en grafia sarrâ) m est la parola rouanârda por « molâr » m ou « suc » m.
  8. Varianta rouanârda [ɛ̃.ˈn‿o] de « d’amont » loc adv.
  9. « gota » [ˈɡœ.ta] (gœta en grafia sarrâ) f est la parola rouanârda por « rio » m ou « tèrrâl » m.
  10. « vent » [vɛ̃] m est la parola rouanârda por « mié-jorn » m.
  11. Varianta rouanârda [boː] de « bouesc » m.
  12. « d’a-nuet » [d‿aː.ˈne] loc a env est le parlar rouanârd por « d’ora » loc a env.
  13. Varianta rouanârda [tsɔː.ˈtjo] de « châtél » m.
  14. Varianta rouanârda [ˈdiː.tɪ] de « déta » a f.

Rèferences changiér

— Principâles changiér

  1. Prononciacion en arpetan rouanârd de la Vâr de la reviére de Tarâro retranscrite d’aprés la nôrma AFE.
  2. (fr) F.E.D. de l’Ècllèriê, Chansons, Contes, Poésies de Traditions Populaires du Val de Turdine. bilingue, Tarâro, Imprimerie Vignon & Cie, 1985 (liére en legne).
  3. (fr) Grande encyclopédie du Forez et des communes de la Loire. Roanne et son Arrondissement, Le Cotiô, Horvath, 1984, pp. 483-486.

— Toponimiques changiér

  1. (fr) Gzaviér Govèrt, Problèmes et méthodes en toponymie française. Essais de linguistique historique sur les noms de lieux du Roannais [PDF], Tèsa de doctorat, Univèrsitât Paris-Sorbona, 2008, pp. 573-574.
  2. (fr) Jian-Èdmê Duforn, Dictionnaire topographique du Forez et des paroisses du Lyonnais et du Beaujolais formant le département de la Loire, Mâcon, Protat, 1946, col. 483 (liére en legne).
  3. (fr) Èrnèst Nègro, Toponymie générale de la France. Étymologie de 35.000 noms de lieux. Volume Ier. Formations préceltiques, celtiques, romanes, Geneva, Droz, 1990, p. 564, nô 9196.

— Suplèmentères changiér